اثر عصاره هیدرواتانلی بخش های هوایی گیاه دم اسب (Equaisetum arvense) بر جلوگیری از تشکیل کریستال های اگزالات کلسیم در بافت کلیه موش های صحرایی نر بال

تشکیل سنگ ‏های ادراری یک مشکل جهانی است و هیچ گروه نژادی، جغرافیایی و فرهنگی را در بر نمی‏گیرد. انواع متعددی از سنگ‏ های ادراری بر اساس ترکیب شیمیایی وجود دارند. سنگ‏ های آهکی معمول‏ ترین سنگ‏ های کلیه هستند که بیش از 80% سنگ ‏ها را تشکیل می ‏دهند. سنگ‏ های اگزالات کلسیم معمول‏ ترند. در طب سنتی ایران، گیاهان دارویی بسیاری برای درمان سنگ‏ های کلیوی استفاده می‏ شوند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر عصاره هیدرواتانلی بخش‏ های هوایی گیاه دم اسب بر کریستالیزاسیون اگزالات کلسیم در بافت کلیه موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار می‌باشد. در پژوهش تجربی حاضر در ابتدا، عصاره هیدرواتانلی گیاه در غلظت‌های 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن تهیه شد. کریستالیزاسیون اگزالات کلسیم توسط اضافه‌ نمودن کلرید آمونیوم و اتیلن‌ گلیکول در آب آشامیدنی به‌ترتیب به‌مدت 3 و 38 روز القاء شد. گروه شاهد توسط آب آشامیدنی تیمار شدند. گروه‌های تجربی علاوه بر آب آشامیدنی حاوی کلرید آمونیوم و اتیلن گلیکول توسط غلظت‌های 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره گیاه به روش درون‌صفاقی به مدت 41 روز تیمار شدند. بعد از 41 روز، موش‌های صحرایی توسط اتر بی هوش شده و کلیه سمت چپ آن ها خارج شده و در فیکساتیو قرار گرفت. نمونه‌ها برای مطالعات بافت‌شناسی آماده شده و با روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگ‌آمیزی شدند. نتایج نشان دادند که تیمار عصاره موجب کاهش تعداد کریستال‌های اگزالات کلسیم در بافت کلیه حیوانات تجربی در مقایسه با گروه شاهد بیمار می‌گردد. هم چنین، تیمار عصاره آسیب توبولو-اینتراستیشیال را در حیوانات تیمار شده کاهش می‌دهد. بنابراین، گیاه می‌تواند مانع تشکیل سنگ کلیه در حیوانات تیمار شده گردد.